Op dinsdag 10 maart organiseerde Het Plein de tweede excursie van dit jaar. Na Utrecht was Amsterdam aan de beurt en wel een heel bijzondere plek in de stad: ARTIS. Sinds het ontstaan van ARTIS is de dierentuin volop in beweging. Tijdens de vakexcursie voor landschapsarchitecten van Het Plein kregen de deelnemers inzicht in de plannen voor 2030 en in de overwegingen achter de verschillende dierenverblijven.

De natuur als leermeester

De visie is van ARTIS: meer ruimte voor minder soorten. In de afgelopen tien jaar is er op dat gebied al heel veel veranderd. De papegaaienlaan is nu een laan met eetbare tuinen, de olifanten zijn verhuisd naar een veel grotere ruimte, de gibbons hebben een nieuw verblijf en de volière is ongeveer verdubbeld. Verder zijn, onder meer, het leeuwenverblijf, het jaguarverblijf en het Artis plein vernieuwd. Een van de lopende projecten is de realisatie van een groot aquarium.

Artis heeft een Ruimtelijk Masterplan 2030 gemaakt, dat op hun website staat en voor iedereen toegankelijk is. Het masterplan gaat niet alleen over de dieren maar ook hoe Artis zichzelf ziet als het gaat over natuur, over water en duurzaamheid.

Het tapijt van ARTIS

Na de inleiding door Caspar van Baal, volgen presentaties van landschapsarchitecten Francien van Kempen, Mathieu Derckx en Dingeman Deijs. Van Kempen is betrokken geweest bij het ontwerp van het Artisplein dat, inclusief een nieuwe fontein en serre, is ontworpen door landschapsarchitect Michael van Gessel.

Het vernieuwde Artisplein is uitgerust met een bestrating in met een patroon als ware het een tapijt.  Het plein grenst aan de volière met daarvoor de lange fontein cq. kinderspeelplaats die Rots Maatwerk heeft ontwikkeld.

 

 

 

 

 

 

 

Jaguarverblijf

Landschapsarchitect Mathieu Derckx werd jaren geleden gevraagd het nieuwe jaguarverblijf vorm te geven. De twee jaguars moesten een plek krijgen die weliswaar veilig en afgesloten was, maar tegelijkertijd zoveel mogelijk opging in de omgeving. Het resultaat is een organisch gevormde metalen constructie met daaromheen netten. Er staan bomen en veel ander groen in. Minstens zo belangrijk als de binnenkant van het verblijf, is ook de buitenkant. Er is gekozen voor een avontuurlijke constructie waarin je wordt uitgenodigd te klimmen om in het verblijf te kunnen kijken. Het vergde veel tijd, veel tekeningen, onderzoek en maquettes en natuurlijk speelde de fondsenwerving ook een rol. Het resultaat mag er zijn!

Olifantentunnel

Dingeman Deijs was nog maar net z’n bureau gestart, toen hij de opdracht kreeg een brug van 55 meter te ontwerpen voor bezoekers die de olifanten wilden bekijken. Hij stelde een verdiepte ‘brug’ voor die tussen twee waterpartijen doorloopt met aan de ene zijde de olifanten en de andere kant de giraffen. Deze brug is verdiept aangelegd, waardoor je als bezoeker vanuit een ander, lager perspectief, naar de olifanten kijkt. De constructie is zodanig gemaakt dat wanneer het water wat overstroomt, direct over de cortenstalen wand spoelt en in een pomp wordt opgevangen.

Net voor de wand is het water vier meter diep waardoor de olifant er niet kan staan en een onzichtbare barrière voorkomt dat de olifanten bij het publiek kunnen komen.

Het leeuwenverblijf

De Enk Groen & Golf legde het leeuwenverblijf aan. Eén van de uitgangspunten van de architect, landschapsarchitect Thijs de Zeeuw en architect Alexander Lefebvre., was het creëren van gelijkwaardigheid tussen mens en dier en onverwachte ontmoetingen. Een ander uitgangspunt is veiligheid en een leeuw kan, vanuit stilstand 8 meter hoog springen. Frans Reulink van De Enk: ‘In het nieuwe deel moesten we onder meer bestaande vijvers leegpompen waarin hele grote meervallen bleken te zwemmen. We kwamen hele grote ondergrondse opslagcontainers tegen, oude spoorlijnen, kabels en leidingen, zelfs een oude stroomvoorziening voor het centrum van Amsterdam. Het was een continue afstemming met Thijs over wat moest blijven of hoe om te gaan met datgene wat we tegenkwamen. De rotsen zijn gemaakt door een kunstenaar in beton, soms zijn ze niet van echt te onderscheiden. Het is een landschappelijk en constructief project waarin zo’n beetje alles waar Het Plein zich mee bezighoudt, aan bod komt.’

Vakgenoten!

Tijdens de presentaties werden volop technische en ontwerptekeningen, bouwtekeningen, maquettes en schetsen gedeeld, wat het voor de aanwezige landschapsarchitecten een leerzame en interessante middag maakte. De dag werd afgesloten met een gezellig diner.